Dlaczego Kościół ogłosił błogosławionymi właśnie ich – biedną, wielodzietną rodzinę z Markowej na Podkarpaciu – która w czasie wojny ukrywała Żydów? Przecież taki los spotkał wielu Polaków w czasie II wojny światowej.
Ich egzekucja stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom. Jednak nie to jest kluczem do zrozumienia ich historii. Agnieszka Bugała z dziennikarską precyzją przestudiowała tysiące dokumentów, przeprowadziła wiele poruszających rozmów z osobami z otoczenia Ulmów, aby ukazać portret rodziny, która swoje proste życie poświęciła wypełnianiu Bożej woli. Ich wierność Ewangelii, niespodziewanie wydało owoc w ekstremalnie niebezpiecznych warunkach. Była dla nich punktem wyjścia w podejmowaniu decyzji. Bez kalkulacji i bez szacowania ryzyka, gdy chodziło o udzielanie pomocy drugiemu człowiekowi. Ulmowie nazywani Miłosiernymi Samarytanami z Markowej dzisiaj mogą być dla nas wzorem prostego, codziennego i wytrwałego wypełniania Bożej woli: „Kto w bardzo małej sprawie jest wierny, ten i w wielkiej będzie wierny” (Łk 16, 10).
W książce zamieszczono niepublikowane dotąd zdjęcia rodziny Ulmów.
Wojna trwała, terror narastał, głód był coraz większy, a Wiktoria i Józef Ulmowie nie tracili ducha i dalej promieniowali miłością. Mieli już sześcioro dzieci, kiedy przyjęli do swego domu osiem osób skazanych przez niemieckich okupantów na śmierć dlatego, że były Żydami. Kto wtedy mógł powiedzieć, że naprawdę zrobił wszystko dla ratowania bliźniego? Co Ulmom dawało siłę? Z czego czerpali nadzieję? Na co postawili? W Tobie Panie zaufałem, nie zawstydzę się na wieki. Piękne słowa, łatwo je zaśpiewać, ale jak z nimi żyć? Autorka stawia najtrudniejsze pytania i szuka odpowiedzi – przegląda dokumenty, rozmawia ze świadkami, rozważa argumenty. Pokazuje niezwykłe, piękne, trudne i spełnione życie. Wzór dla nas i dla świata całego. Na każdy czas.
Barbara Sułek-Kowalska, publicystka Tygodnika TVP członek Komitetu KEP ds. Dialogu z Judaizmem
O bohaterskiej a nawet heroicznej postawie rodziny Ulmów, słyszeli już i docenili ją, niemal wszyscy Polacy. Ta książka daje odpowiedź na arcyważne pytanie: dlaczego to zrobili? Dlaczego poświęcili siebie dla innych? Co jest kluczem do takich postaw. To bardzo ważne także i dziś. W czasach, kiedy większość ceni bardziej własną wygodę niż miłosierdzie.
Krzysztof Ziemiec, dzienikarz
Agnieszka Bugała – ur. 1976, żona i mama trójki dzieci. Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Wrocławskim. Dziennikarka, w latach 2004–2020 redaktorka tygodnika katolickiego „Niedziela”, związana z portalem Aleteia. Autorka książek, m.in. Nie trać czasu. Prymas Wyszyński do młodych, Zbuduj z Orzechem, Sekret świętości. Biografia Służebnicy Bożej s. Leonii Nastał. Mieszka i pracuje we Wrocławiu.
Obrzęd beatyfikacji Józefa i Wikorii Ulmów i ich siedmiorga dzieci nastąpi 10 września 2023 r. w Markowej. Cała rodzina została rozstrzelana za pomoc i udzielenie schronienia prześladowanym Żydom w dniu 24 marca 1944 roku. Wiktoria w chwili egzekucji była w zaawansowanej ciąży.
Włączając najmłodsze, jeszcze nienarodzone dziecko Ulmów do beatyfikacji wraz z rodzicami i rodzeństwem, Kościół potwierdza naukę, że życie człowieka rozpoczyna się z chwilą jego poczęcia. Jest to również pierwsza w historii Kościoła beatyfikacja nienarodzonego dziecka.
